Broedkorven | Jagersliga

foto : columbusmagazine.nl

In Nederland zijn broedkorven weer helemaal in. Van 700 kunstnesten in 2020, naar 1.624 in 2021 en het blijft hard gaan. Van heel wat artikels in magazines, tot workshops broedkorven vlechten en plaatsen. Net als in Nederland zien we dat het in Vlaanderen ook beter kan met de wilde eend dus in plaats van af te wachten, moeten we proactief te werk gaan en ervoor zorgen dat de populaties terug omhoog gaan. Schrijf je vandaag nog in voor de WORKSHOPS BROEDKORVEN van Jagersliga!

"Wij hebben als jagers/beheerders een taak te vervullen. Dat is niet alleen schieten wanneer er teveel van een bepaalde soort zitten, maar vooral zorg dragen voor soorten die het moeilijk hebben!"

,,

Vandaar 'DOSSIER CANARD", een initiatief met als doel om de wilde eend een kans te geven om haar nest te beschermen tijdens het broeden. Als je weet dat 60% van de nesten verloren gaan door predatie nog vooraleer de pullen uit het ei komen, dan weet je hoe belangrijk dit project is. Uiteraard moet ook voor voldoende dekking, voeding en predatiecontrole gezorgd worden nadat de pullen het nest verlaten!

De moedereend heeft het zwaar. Eerst de woerden die in grote getalen langs komen ‘ fietsen’ om de eend te bevruchten. Dit gaat er hard aan toe en het eendje begint uitgeput aan het leggen van de eieren. 28 dagen zit ze vrijwel onafgebroken op het nest. Ze gaan dagelijks even vanaf, beetje zwemmen, beetje eten, veren vet houden, en ontlasten.

Dat zwemmen is belangrijk voor de eieren, omdat die vocht nodig hebben. Dan kunnen de eieren geroofd worden door o.a. ratten, vossen, bunzings, kraaien, marters, egels, mantelmeeuwen en andere nestrovers. Door de korf is die kans in ieder geval kleiner. Dan komen de eieren uit, en het eendje vertrekt richting water met de kuikenschare. Ze komen nooit meer terug naar de korf, de eend is een nestvlieder. En dan begint de tocht der overlevenden.

De kleintjes hebben het zwaar, op ieder moment kunnen ze opgegeten worden door predatoren. Behalve egel, lusten de bovenstaande rovers ook wel een lekker kuikentje. Net als de snoeken, reigers, ooievaars, huiskatten, aalscholvers, roofvogels, etc. En niet te vergeten de woerden die de pullen verdrinken om weer in de gunst te komen bij de eend.

Vroeger konden de kuikens met moedereend schuilen in het waterriet. Riet geeft dekking, voedsel en veiligheid. Helaas is het riet steeds minder aanwezig. In het riet zitten ook veel muggen en andere insecten. De kuikens hebben dat zo nodig om te overleven. De moedereend, die de kuikens onder haar vleugels beschermt tegen wind, kou en extreme nattigheid heeft lage oever nodig.

(tekst Heidi Looy)

REDENEN VAN ACHTERUITGANG WILDE EEND

Scheve geslachtsverhouding, met ongeveer 30% ♀ en 70% ♂.
Kuikenoverleving is te laag, waardoor sinds 1990 circa 30 procent van broedpopulatie weg is
Winterpopulatie is sinds 2000 met bijna 25% afgenomen.
Aanwezigheid van veel grondpredatie (vos, steenmarter, zwarte kraai, bruine rat, egel...)
Maaien van slootkanten is nefast voor de nesten.
Minder insecten = minder pullen (kuikens) die voldoende voeding krijgen.
Helder (stromend) water zonder eendenkroos is ideaal voor roofvissen als snoek.
Overleving van kuikens in de kwetsbare kuikenfase is te laag (ongeveer 20%)

Zoals je ziet, heeft (net als bij patrijs) de jacht geen impact op de achteruitgang van de wilde eend. Ook het Nederlandse Sovon* geeft aan dat noch klimaatverandering, noch jacht verantwoordelijk zijn voor de achteruitgang. Let wel: wij jagers kunnen uiteraard meehelpen om alle bovenstaande punten aan te pakken. Nogmaals, laat ons proactief tewerk gaan en nu alles op alles zetten om de populaties wilde eenden terug omhoog te krijgen.

*Sovon Vogelonderzoek Nederland is een non-profit organisatie die in Nederland het voorkomen en de ontwikkeling van Nederlandse vogels bijhoudt. Sovon kijkt daarbij naar de voor- of achteruitgang van vogels, en naar het hoe en waarom daarvan.

Nestsucces met eendenkorven

Onderzoek wijst uit dat momenteel minstens 60% van de natuurlijke nesten verloren gaan (zie hierboven). Het is daarom ook heel belangrijk dat we dat cijfer omhoog krijgen. Hou er wel rekening mee dat als je kunstnesten voor het eerst plaatst, er slechts 25% worden aangenomen het eerste jaar. Geef de moed zeker niet op, want hetzelfde onderzoek in Nederland toont aan dat het 2de jaar dat aantal verdubbeld. Als de kunstnesten aangenomen worden, dan is bijna 90% succesvol! Controleren kan je heel gemakkelijk met een warmtebeeldcamera. Zo moet je niet steeds het water in om na te kijken of ze aangenomen worden.

Aan de slag?

Je kan de broedkorven plaatsen tot midden/eind februari, later heeft geen zin meer omdat de eenden er niet lang genoeg aan kunnen wennen vooraleer ze te gebruiken. Wil jij er nog zetten en heb je graag wat bijstand? Neem dan contact op met ons Team via eendenkorven@jllc.be

Eendenkorven bestellen?

De korven zijn te bestellen bij Heidi Looy aan €30/stuk en bij Harry Enzerink aan €20/stuk en met het juiste onderhoud gaan ze ook 6 à 7 jaar mee. Vanaf augustus kan je de korven uit het water halen en leeg en droog opslaan tot het volgende seizoen. Hang ze omgekeerd omhoog zodat bv katten er geen gebruik van kunnen maken of ze worden nooit meer aangenomen.

WORKSHOP

De eerste Jagersliga Workshop in Bocholt was een succes! Harry Enzerink, een ambachtelijke manden- en eendenkorven vlechter en tevens jager geeft deze workshops en zal ze ook komend najaar geven.

Knop